Verpleegkundige biedt een luisterend oor bij seksueel geweld

Team Seksuele Gezondheid heeft een belangrijke rol in het signaleren, ondersteunen en doorverwijzen van personen die seksueel geweld hebben meegemaakt.

In de spreekkamer wordt er een standaard vragenlijst afgenomen, om in kaart te brengen hoe het met de seksuele gezondheid van de cliënt gaat. Naast dat algemene onderwerpen over seksualiteit worden besproken, vraagt de verpleegkundige ook standaard naar negatieve seksuele ervaringen. Hierbij kun je denken aan aanranding, seks onder druk, seks tegen de zin of vervelende ervaringen online.

De verpleegkundige gaat dan, indien gewenst, met de cliënt hierover in gesprek: heeft de cliënt last van deze ervaring, op wat voor een manier? Is er al eerder (professionele) hulp geweest en wat voor hulp? Heeft de cliënt dit met anderen kunnen delen? Is er nu verdere actie nodig? Kan er iets voor de cliënt betekend worden? Indien er acute zorg nodig is wordt er doorverwezen naar het Centrum Seksueel Geweld in Nijmegen. Ook kan het zijn dat er wordt doorverwezen i.v.m. de behoefte aan psychologische ondersteuning. Vaak komt het voor dat nu geen verdere actie nodig is voor de cliënt, maar dat een luisterend oor op dat moment voldoende is. De focus bij het bespreken van seksueel geweld ligt bij het aansluiten op de behoefte van de cliënt op dat moment en dat deze de regie houdt.

In totaal zijn 30 personen geregistreerd die te maken hebben gehad met seksueel geweld. In de meeste gevallen gaat het hier om verkrachting. Maar, seksueel geweld kan ook worden geregistreerd wanneer er sprake is van handtastelijkheden, aanranding, seks onder druk, loverboy problematiek, verkrachting in de laatste 6 maanden of langer geleden of andere negatieve seksuele ervaringen. Bij de laatste kan vrij worden ingevuld door de verpleegkundige waar het om gaat, bijvoorbeeld sexting of straatintimidatie.

Thermometer Seksuele Gezondheid 2022_Soaconsulten_seksueel_geweld

Jongeren onder de 25 jaar krijgen de mogelijkheid om een apart gesprek te voeren over seksuele thema’s (het sense consult). 10.3% (27) van deze gesprekken gingen over seksueel geweld.

Thermometer Seksuele Gezondheid 2022_Sense consulten_seksueel_geweld

Ook onze jeugdgezondheidszorg heeft aandacht voor dit thema

Uit de jeugdmonitor blijkt dat bijna 5% van de jongeren wel eens tegen de wil is aangeraakt of hiertoe is gedwongen. Daarnaast geeft nog eens bijna 4% aan deze vraag niet te willen beantwoorden, waarbij de verwachting is dat ook zij een negatieve ervaring hebben. Het percentage meisjes is hierbij hoger. Ook is dit percentage hoger bij VMBO klas 3, dan in MHV klas 4. 

Thermometer Seksuele Gezondheid 2022_Jeugdmonitor__seksueel_grensoverschrijdend_gedrag

Seksueel grensoverschrijdend gedrag & corona

Regelmatig zijn zorgen geuit over seksueel grensoverschrijdend gedrag in de coronaperiode. Onderzoeken tonen aan dat tijdens de avondklokperiode meer seksueel geweld werd meegemaakt dan tijdens de zomerperiode. Dit seksuele geweld vond meestal thuis bij het slachtoffer of de dader plaats. Sommige vormen van online seksueel grensoverschrijding vonden ook vaker plaats tijdens de avondklok. Het gaat dan met name om het ongewenst ontvangen van een naaktfoto of seksfilmpje.

Meer weten over seksueel gedrag van jongeren en de coronaperiode? De volgende twee rapporten zijn beschikbaar: